Etiket: Havacılığın Eğlenceli Hâli

Havacılığın Eğlenceli Hâli Yamaç Paraşütü

.

Yamaç paraşütü, havacılıkta en hafif hava taşıtlarından biri olup aynı zamanda uçma arzusuna sahip olanları havacılıkla tanıştıran spor branşıdır. Yüksekçe tepelerden rüzgâra karşı pilotun koşusuyla veya planör gibi vinçle çekilerek yerden havalanabilir. Uçuşa geçtikten sonra uçuşun sürmesi için gerekli kesintisiz enerjiyi pilotun ağırlığı sayesinde yerçekiminden alır. Kalkıştan inişe kadar havada süzülerek uçuş gerçekleştirir. Tek ve ikili (tandem) uçuşlar yapılabilir. Tandem uçuşlar için eğitim gerekli değildir. Tek uçuşa başlayabilmek için eğitim sürecinin tamamlanması can güvenliği sebebiyle zorunludur.

Thkishavk Spor Kulübü ana branşı olan yamaç paraşütü ile meteoroloji koşullarına göre planlı uçuşlar yapılarak kilometrelerce uzunlukta uçuş yapılabilir. Motor eklenerek uçuş yapılabilen türü paramotor olarak adlandırılır. Paramotor ile açık düzlüklerden rahatça havalanıp gökyüzünde geniş mesafeler uçularak geçilebilir.

Uçuşa Etki Eden Kuvvetler Arasındaki İlişki

.

Kanat yapısı sayesinde uçarken yerçekimi kuvvetine karşı bir kaldırma kuvveti oluşur. Bu yamaç paraşütünü havada tutan en önemli kuvvetlerden biridir. Sürtünme, hareket yönüne karşı hareket eden hava direncinin oluşturduğu kuvvettir. Yamaç paraşütünü yavaşlatan ve onu irtifa kaybetmeye zorlayan etkendir.

Yamaç paraşütü hızlandıkça kinetik enerjisi artar, yavaşladığında azalır. İrtifa kazandıkça potansiyel enerji artar, alçaldıkça da azalır.

Yamaç Paraşütü Ekipmanları

.

Yamaç paraşütü uçuşu dört ana ekipman ile gerçekleşir.

• Kalkış sırasında sabit yapısına kavuşan kanat

• Pilotu saran uçuş koltuğu (harnes)

• Bu iki malzemeyi birbirine bağlayan ipler ve

• Taşıyıcı kolonlar.

Uçuşa doğrudan etkisi olmayan yedek paraşüt, CE EN 966 standartında uçuş kaskı, eldiven, uçuş botu ise uçuş süresince pilot güvenliğini artıran olmazsa olmaz ekipmanlardır. Bu ekipmanlara yardımcı olarak balaklava, uçuş tulumu, telsiz, varyometre, navigasyon, ilk yardım malzemesi, su matarası da ilâve edilebilir.

Kanat

Uçuşu sağlayan ekipmandır. Hava geçirgenliği çok düşük ve yırtılmaya karşı özel dokunmuş kumaştan dikilerek üretilir. Kanopi olarak da isimlendirilir. Yaklaşık olarak 3 metre genişliğinde, 12 metre boyunda olabilir. Pilot ağırlığına göre de farklı ölçülerde kanatlar bulunmaktadır. Ön uzun kenarı hücum kenarı, arka uzun kenarı firar kenarıdır. Uçuş amacına ve pilotaj seviyesine göre değişik yapılarda üretilir. Uçuş sırasındaki tepkilerine göre güvenlik açısından başlangıç, orta ve ileri seviye olarak seviyelendirilir. Bu seviyeler dışında yarışmalar için açık sınıf kanatlar da tasarlanmaktadır.

İpler ve Taşıyıcı Kolonlar

İpler ve taşıyıcı kolonlar, kanatın uçuş koltuğu ile birleştiği bölümdür. Kolonlar, ana ipler ve çatal ipler aracılığıyla kanopiye dikilmiştir. Kevlar malzemeden özel üretilen iplerin dayanımı 200 kilogram civarındadır. Kanat ile kolonlar arası 7 ilâ 8 metredir. Bir kanatta 300 metre kadar ip kullanılabilir.

Uçuş Koltuğu (Harnes)

Pilotu iki karabina ile taşıyıcı kolanlardan kanata bağlayan, uçuş sırasında konforunu sağlayan ekipmandır. Altında veya yan tarafında yedek paraşüt saklıdır. Sırt çantası şeklindedir. Üzerinde pilotun emniyeti için göğüs ve bacak kolonları yer alır. Sırt bölümünde genişçe bir çanta bölümü ve yanlarında birkaç küçük cep bulunur.

Yedek Paraşüt

• 

• 

• 

Uçuş güvenliğinin olmazsa olmazıdır. Geleneksel formu yuvarlak kubbe şeklinde kumandasızdır. Ancak farklı formlarda kumandalı veya kumandasız yeni tasarımları da üretilmektedir. Toplam uçuş ağırlığına göre ebatlarda seçilmelidir. Açılmaya hazır paketlenmiş hâlde uçuş koltuklarında taşınır. Tavsiye edilen katlama süresi altı aydır. Kullanım koşullarına göre kullanım ömrü değişebilir.

Uçuş Kaskı

• 

• 

• 

Kalkış ve iniş sırasında veya yer çalışması esnasında yaşanabilecek çarpma kaynaklı darbeler için özel tasarlanmış CE EN 966 standartında kasklar kullanılır. Güvenliği tamamlayıcı kişisel donanımdır. Çoğunlukla çene korumalı modelleri tercih edilmekle birlikte çene korumasız modelleri de mevcuttur.

Uçuş Botu ve Eldiveni

Uçuşa hazırlanırken kalkışta, uçuşu sonlandırırken inişte pilotun hareket hâlinde dengesini sağlayabilmesi, arazi engebelerinden, çarpmalardan ayak ve ayak bileğini koruması için bileğe kadar destek olan, tabanı darbe emici botlar kullanılır.

Rüzgâr geçirmeyen eldivenler ise hem ip sıyrıklarına karşı hem de uçuş esnasında rüzgâra karşı elleri koruyarak konfor sağlar.

Hazırlayan: Murat Ecevit