Thkishavk Esenler ” Gençlik Günleri ” nde

thkishavk

Gençlere Havacılığı Tanıttık

Esenler Belediyesi’nin 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı vesilesiyle gençleri çeşitli etkinliklerle bir araya getirmek amacıyla düzenlediği ” Gençlik Günleri ” 19-29 Mayıs tarihlerinde Esenler 15 temmuz Millet Bahçesi’nde büyük bir katılım ve coşkuyla gerçekleştirildi.

Türk Hava Kurumu İstanbul Sportif Havacılık Kulübü – Thkishavk olarak Esenler Belediyesi Gençlik ve Spor Müdürlüğü ile işbirliğimiz sayesinde ” Gençlik Günleri ” nde on gün boyunca gençlere havacılığı tanıtma fırsatı yakaladık. Model uçak sergiledik. Gençlere paramotoru yakından inceleme imkanı sağladık. Yamaç paraşütü pilot ve yolcu koltuğuna oturarak uçuş hissini uçmadan yaşamalarına çalıştık. Kulüp Başkanımız Sayın Mehmet Mamaş yamaç paraşütü ile yer çalışması gösterileri yaparak gençlere kalkış simülasyonları yaptı. 15 Temmuz Millet Bahçesi üzerinde paramotor gösteri uçuşu yaptık. Etkinlik süresince faaliyetlere katılan ve sosyal medyadan takip eden gençlerden seçilen otuz gencimizi Çatalca – Ormanlı ‘da yamaç paraşütü ile uçurduk. Gençlere havacılıkla tanışma fırsatı verdikleri için Gençlik ve Spor Müdürlüğü nezdinde ” Gençlik Günleri ” etkinliğinde emeği olan bütün Esenler Belediyesi görevlilerine ve Esenler Belediye Başkanı Sayın M. Tevfik Göksu’ya teşekkürü borç biliriz.

Gençlik Günleri ” süresince eğlenceli sportif yarışmalar, coşkulu konserler yapıldı. Film gösterimleri oldu. Klasik arabalar genç meraklılarıyla buluştu. Söyleşiler düzenlendi. Gençler ilgileri doğrultusunda zevkli ve kaliteli zamanlar geçirdi. Biz de meraklı gençlere hava sporlarını anlattık. Hava sporları branşlarını tanıttık. Paramotor sergiledik. Yamaç paraşütü kanat, uçuş koltuğu, kask gibi ekipmanları denemelerini sağladık. ” Gençlik Günleri ” etkinlik alanı üzerinde yaptığımız paramotor gösteri uçuşu coşkuyu artırdı. Yakından gördükleri araç ve ekipmanların canlı olarak uçuşta kullanıldığını görmek deneyimlerini pekiştirdi.

Heyecanın Tavan Yaptığı An Ormanlı’da Yamaç Paraşütü

Gençlik Günleri ” etkinliklerine katılarak sosyal medyada Esenler Belediyesi’nin uçuş hediyesini kazanan gençlerin dört gözle beklediği yamaç paraşütü uçuşu, günler sonra hava koşullarının nihayet uygun olması sayesinde geldi çattı. 2 Haziran 2022 Perşembe günü Çatalca Ormanlı’da uçuş için güzel bir gün onları bekliyordu. Saat 11:30’da başlayan uçuşlar pilotlarımız sayesinde saat 16:00’a kadar tamamlanmış oldu. Geriye coşkuyla, heyecanla nasıl geçtiği belli olmayan zevkli zamanlardan güzel hatıralar kaldı.

Yamaç Paraşütü Hava Trafik Kuralları

Özgürlüğe ulaşmak çok kolay

Uçuş Öncesi ve Uçuş

Havacılıkta hava araçlarının kalkış, uçuş ve inişleri önceden belirlenmiş bir otoritenin kontrolü altında gerçekleşmektedir. Amatör havacılık faaliyetleri, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün yayınladığı SHY – 6C Amatör Havacılık Faaliyetleri Yönetmeliği ile denetim altına alınmıştır. Ancak yamaç paraşütü bu yönetmeliğin 2. Maddesi 2. Bendi ile kapsam dışında bırakılmıştır.

“Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Yönetmelik, amatör havacılık faaliyetlerinde bulunan gerçek ve tüzel kişiler ile bu faaliyetlerde kullanılacak hava araçlarını kapsar.
(2) Motorsuz yelken kanat, ayakla inilen motorlu yelken kanat, motorlu/motorsuz paraşüt, motorlu/motorsuz yamaç paraşütü gibi harici güç ile havalanabilen hava araçları bu Yönetmelik kapsamı dışındadır.

Bu nedenle önceden belirlenmiş notam ilân edilen hava sahaları ile sivil veya askerî hava alanları hariç yamaç paraşütü uçuşları herhangi bir havacılık otoritesinin iznine tabi değildir. Yamaç paraşütü kalkış alanları da herhangi bir havacılık otoritesinin denetimi altında değildir.

Bu şartlar altında yamaç paraşütü pilotu hem kendi güvenliğini hem de diğer pilotların güvenliğini tehlikeye atarak risk oluşturacak tavır ve davranışlardan kaçınmakla yükümlüdür.

THKİSHAVK olarak biz de hava trafik kuralları hakkında pilotlarımızın hassasiyetle davrandıklarını biliyor ve yeni başlayanlara faydalı olması amacıyla bu yazıyı yayınlıyoruz. Her pilot adayı havacılığa önce hava trafik kuralları konusu ile başlamalı.

Uçuşa Hazırlık

Uçuşa karar vermeden en az bir gün önce hangi bölgenin uçuşa elverişli olduğu ve ne tür bir uçuş gerçekleştirileceğinin belirlenmesi amacıyla detaylı bir planlama için şu hususlar değerlendirilir:

  • Bölgesel ve yerel hava durumu
  • Bölgede mevcut notamlar
  • İzin gerekip gerekmediği
  • Uçuşa uygun zaman dilimi
  • Muhtemel uçuş rotalarını kapsayan haritalar
  • Uçuş ve yer ekibinin oluşturulması
  • Kişisel uçuş ekipmanı kontrolü, eksiklerin giderilmesi

Kalkış Öncesi Değerlendirme

Pilotlar kalkış alanında uçuş öncesi ekip arkadaşları ve diğer pilotlar ile hazırlanan plan çerçevesinde son kez;

  • Mevcut meteoroloji durumu
  • Şartların ne tür bir uçuşa uygun olduğu
  • Uygun iniş noktaları
  • Seyrüsefere uygun ise uçuş rotası
  • Tahmini uçuş süresi ve mesafe
  • Kullanılacak ortak telsiz frekansı
  • Acil durumlar veya uçuş sonrası dönüş ve toparlanma

konuları hakkında konuşarak ortak bir karar verir.

Kalkış Alanında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

  • Otomobil kullanacak şoförlerin dikkat etmesi gerektiği gibi yamaç paraşütü uçuşu yapacak pilotlar da alkol kullanımından uzak durmalıdır. Alkol kullanımı sportif yaşamın doğasına aykırı olduğu kadar hem pilot ve uçuş güvenliği hem de uçuş yapan diğer pilotlarla yolcuların güvenliğini tehlikeye atmak olacaktır.
  • Kalkış yapmayı bekleyen pilota isteği ile yardım etmeli. Acele etmesini ve bu sebeple hata yapmasını doğuracak baskılardan uzak durmalı. Kalkışı bekleyen diğer pilotlara saygı göstermeli. Her pilot sabırla kalkış sırasını beklemeli.
  • Kalkış alanının daha gerisinde müsait bir alanda son kontrol yapılarak ekipman kuşanılmalı.
  • Kalkış zamanı tam olarak belirlenerek kalkış noktasına ekipman kuşanmış olarak hazır gelinmeli. Kalkış alanını gereksiz meşgul etmemeli.
  • Kalkışı beklerken kalkış alanına iniş yaklaşması yapan pilota kalkışı bekleterek öncelik verilmeli. İniş tamamlandıktan sonra kalkış yapılmalı.
  • Kalkışı gerçekleştirdikten sonra kalkış alanından uzaklaşarak diğer pilotların kalkışlarına engel olunmamalı.

Uçuşta Dikkat Edilmesi Gereken Hava Trafik Kuralları

Pilot hangi hava aracıyla uçarsa uçsun geçiş önceliği açısından uyması zorunlu olan ortak hava trafik kuralları vardır. Pilotlar hava trafik kuralları konusunda bilgi sahibi olmalı ve eksiksiz uygulamalıdır. Bilinmelidir ki havada çarpışmaları önlemek için gerekli tüm manevrayı yaparak kazalardan sakınmak, geçiş hakkı kendinde olsa bile her pilotun aslî görevidir.

  • Acil durumda olan hava araçları bütün hava araçları içinde öncelikli geçiş hakkına sahiptir.
  • İrtifa olarak alttaki pilota daima öncelik verilir. İrtifa açısından yeterli manevra kabiliyeti olmayabilir veya üstteki pilotu göremeyebilir.
Hava trafik kuralları
  • Rotaları kesişen, aynı yöne doğru uçan pilotlardan sağ tarafta olanın geçiş hakkı vardır. Pilot sağında gördüğü yamaç paraşütüne yol verir. Kontrollü bir şekilde geçişi izler. Risk oluşturacak harekette bulunmaz.
Hava trafik kuralları
  • Aynı irtifada karşı karşıya gelme durumunda her iki pilot da sağa doğru manevra yaparak geçiş yaptıktan sonra istikametlerine geri dönmelidir.
Hava trafik kuralları
  • Tepeye veya yamaca yakın uçulması halinde tepe solunda kalan pilot sağa doğru yeteri kadar manevra yaparak diğer pilota geçiş mesafesi kazandırmalıdır. Tepe sağında kalan pilot tepe ile mesafesini koruyarak kontrollü bir şekilde dönüş yapmadan uçuşa devam eder. Ayrıca bu durumda da irtifası yüksek olan pilot kontrolü elden bırakmadan alttaki pilota yol vermelidir.
Hava trafik kuralları
  • Arkadan yaklaşıp daha yavaş uçan bir yamaç paraşütünü geçerken geçilen pilot yol hakkına sahiptir. Daha hızlı uçan pilot sağa doğru açılarak güvenli bir mesafe sağladıktan sonra geçişi tamamlar.
Hava trafik kuralları
  • Tepe önlerinde veya yamaçta yelken uçuşlarında bu durumla karşılaşılırsa, pilotlar yamaca doğru dönüş gerçekleştiremeyeceğinden yamaç ile pilot arasından kontrollü bir şekilde geçiş sağlanır. Ayrıca telsiz iletişimi ile veya yüksek sesle uyarılarak geçilen pilotun geçişin farkında olması sağlanmalıdır.
Hava trafik kuralları
  • Aynı termikte dönerken termiğe ilk giren pilotun dönüş yönüne dikkat ederek aynı yönde dönüş yapılmalıdır. Aynı yönde dönülmesi diğer pilotları takibi kolaylaştıracak ve karşı karşıya gelme riskini önleyecektir. Aksi yönde dönüş yapılması çarpışmalara sebebiyet verebilecektir.
  • İniş yaklaşmalarında irtifası daha az olan pilotun geçiş önceliği ve ilk iniş hakkı vardır.
  • Farklı kategorilerdeki hava araçları geçiş hakkı dikkate alınarak şu şekilde sıralanır:
    • Balon
    • Çok hafif hava araçları (Yamaç paraşütü, paramotor, yelken kanat v.s.)
    • Planör
    • Başka hava aracını çeken veya yakıt ikmali yapan uçak
    • Yolcu ve ulaştırma uçakları
    • Döner ve sabit kanatlı hava araçları

Görerek Uçuş Kuralları

  • Özel izne tabi uçuşlar dışında gün batımından 30 dakika sonrası ile gün doğumundan 30 dakika öncesi arasında görerek uçuş yapılmaz.
  • Uçuş yapacak her pilot, uçuş boyunca diğer hava araçlarını ve yer engellerini kontrol etmelidir.
  • Görerek uçuş şartlarında, kontrollü bir hava yolu içerisinde yapılacak uçuş veya kontrollü bir hava yolunu kat ediş için ilgili yol kontrol otoritesinden izin alınır. Bu mümkün olmadığı taktirde uygun uçuş seviyeleri ve yol kat etme usulleri uygulanır.

Hazırlayan: Murat Ecevit

Kaynak: Türk Hava Kurumu Yamaç Paraşüt Pilot El Kitabı

Yamaç Paraşütü

Thkishavk yamaç paraşütü

Havacılığın Eğlenceli Hâli Yamaç Paraşütü

.

Yamaç paraşütü, havacılıkta en hafif hava taşıtlarından biri olup aynı zamanda uçma arzusuna sahip olanları havacılıkla tanıştıran spor branşıdır. Yüksekçe tepelerden rüzgâra karşı pilotun koşusuyla veya planör gibi vinçle çekilerek yerden havalanabilir. Uçuşa geçtikten sonra uçuşun sürmesi için gerekli kesintisiz enerjiyi pilotun ağırlığı sayesinde yerçekiminden alır. Kalkıştan inişe kadar havada süzülerek uçuş gerçekleştirir. Tek ve ikili (tandem) uçuşlar yapılabilir. Tandem uçuşlar için eğitim gerekli değildir. Tek uçuşa başlayabilmek için eğitim sürecinin tamamlanması can güvenliği sebebiyle zorunludur.

Thkishavk Spor Kulübü ana branşı olan yamaç paraşütü ile meteoroloji koşullarına göre planlı uçuşlar yapılarak kilometrelerce uzunlukta uçuş yapılabilir. Motor eklenerek uçuş yapılabilen türü paramotor olarak adlandırılır. Paramotor ile açık düzlüklerden rahatça havalanıp gökyüzünde geniş mesafeler uçularak geçilebilir.

Uçuşa Etki Eden Kuvvetler Arasındaki İlişki

.

Kanat yapısı sayesinde uçarken yerçekimi kuvvetine karşı bir kaldırma kuvveti oluşur. Bu yamaç paraşütünü havada tutan en önemli kuvvetlerden biridir. Sürtünme, hareket yönüne karşı hareket eden hava direncinin oluşturduğu kuvvettir. Yamaç paraşütünü yavaşlatan ve onu irtifa kaybetmeye zorlayan etkendir.

Yamaç paraşütü uçuşuna etki eden kuvvetler.

Yamaç paraşütü hızlandıkça kinetik enerjisi artar, yavaşladığında azalır. İrtifa kazandıkça potansiyel enerji artar, alçaldıkça da azalır.

Yamaç Paraşütü Ekipmanları

.

Yamaç paraşütü uçuşu dört ana ekipman ile gerçekleşir.

  • Kalkış sırasında sabit yapısına kavuşan kanat
  • Pilotu saran uçuş koltuğu (harnes)
  • Bu iki malzemeyi birbirine bağlayan ipler ve
  • Taşıyıcı kolonlar.

Uçuşa doğrudan etkisi olmayan yedek paraşüt, CE EN 966 standartında uçuş kaskı, eldiven, uçuş botu ise uçuş süresince pilot güvenliğini artıran olmazsa olmaz ekipmanlardır. Bu ekipmanlara yardımcı olarak balaklava, uçuş tulumu, telsiz, varyometre, navigasyon, ilk yardım malzemesi, su matarası da ilâve edilebilir.

Kanat

Thkishavk yamaç paraşütü
Yamaç paraşütü kanopi ve ipler

Uçuşu sağlayan ekipmandır. Hava geçirgenliği çok düşük ve yırtılmaya karşı özel dokunmuş kumaştan dikilerek üretilir. Kanopi olarak da isimlendirilir. Yaklaşık olarak 3 metre genişliğinde, 12 metre boyunda olabilir. Pilot ağırlığına göre de farklı ölçülerde kanatlar bulunmaktadır. Ön uzun kenarı hücum kenarı, arka uzun kenarı firar kenarıdır. Uçuş amacına ve pilotaj seviyesine göre değişik yapılarda üretilir. Uçuş sırasındaki tepkilerine göre güvenlik açısından başlangıç, orta ve ileri seviye olarak seviyelendirilir. Bu seviyeler dışında yarışmalar için açık sınıf kanatlar da tasarlanmaktadır.

İpler ve Taşıyıcı Kolonlar

Thkishavk yamaç paraşütü
Yamaç paraşütü kanopi ve ipler

İpler ve taşıyıcı kolonlar, kanatın uçuş koltuğu ile birleştiği bölümdür. Kolonlar, ana ipler ve çatal ipler aracılığıyla kanopiye dikilmiştir. Kevlar malzemeden özel üretilen iplerin dayanımı 200 kilogram civarındadır. Kanat ile kolonlar arası 7 ilâ 8 metredir. Bir kanatta 300 metre kadar ip kullanılabilir.

Uçuş Koltuğu (Harnes)

Thkishavk yamaç paraşütü
Yamaç paraşütü kalkış sırasında uçuş koltuğu, taşıyıcı kolonlar ve ipler

Pilotu iki karabina ile taşıyıcı kolanlardan kanata bağlayan, uçuş sırasında konforunu sağlayan ekipmandır. Altında veya yan tarafında yedek paraşüt saklıdır. Sırt çantası şeklindedir. Üzerinde pilotun emniyeti için göğüs ve bacak kolonları yer alır. Sırt bölümünde genişçe bir çanta bölümü ve yanlarında birkaç küçük cep bulunur.

Yedek Paraşüt

Uçuş güvenliğinin olmazsa olmazıdır. Geleneksel formu yuvarlak kubbe şeklinde kumandasızdır. Ancak farklı formlarda kumandalı veya kumandasız yeni tasarımları da üretilmektedir. Toplam uçuş ağırlığına göre ebatlarda seçilmelidir. Açılmaya hazır paketlenmiş hâlde uçuş koltuklarında taşınır. Tavsiye edilen katlama süresi altı aydır. Kullanım koşullarına göre kullanım ömrü değişebilir.

Uçuş Kaskı

Kalkış ve iniş sırasında veya yer çalışması esnasında yaşanabilecek çarpma kaynaklı darbeler için özel tasarlanmış CE EN 966 standartında kasklar kullanılır. Güvenliği tamamlayıcı kişisel donanımdır. Çoğunlukla çene korumalı modelleri tercih edilmekle birlikte çene korumasız modelleri de mevcuttur.

Uçuş Botu ve Eldiveni

Uçuşa hazırlanırken kalkışta, uçuşu sonlandırırken inişte pilotun hareket hâlinde dengesini sağlayabilmesi, arazi engebelerinden, çarpmalardan ayak ve ayak bileğini koruması için bileğe kadar destek olan, tabanı darbe emici botlar kullanılır.

Rüzgâr geçirmeyen eldivenler ise hem ip sıyrıklarına karşı hem de uçuş esnasında rüzgâra karşı elleri koruyarak konfor sağlar.

Hazırlayan: Murat Ecevit